افسانه عشق مادری

افسانه عشق مادری 

شواهد علمی رو به گسترش نشان می دهد روشی که مادران برای مراقبت از کودکان استفاده می کنند نه تنها در رشد احساسی بلکه در رشد بیولوژیکی مغز کودک و سیستم عصبی مرکزی او هم تعیین کننده است.
طبیعت عشق و چگونگی رشد ظرفیت عشق ، در دهه اخیر موضوع مورد مطالعه بسیاری از محققان شده است .داده های جدید  از رشته های مختلفی همچون عصب شناسی ، روانشناسی ، زیست شناسی ، انسان شناسی ، رفتارشناسی و نورو کاردیو لوژی بدست می آید. زمانیکه دانشمندان رشته های مختلف عشق را زیر میکروسکوپ قرار میدهند به نتیجه مشترکی میرسند که از این قرار است : عشق مادر علاوه برشکل دادن به مغز نوزاد ، به عنوان الگویی برای خود عشق  نیز عمل می کند و تاثیر بسزایی در توانایی کودک برای عشق ورزیدن در تمام طول زندگی دارد .
با توجه به گفته" الن شور" دستیار آموزشی در دانشکده پزشکی ucla ، نتیجه گیری  اصلی تحقیقات علمی عصبی دهه گذشته این است که مغز نوزاد به شکلی طراحی شده است تا با توجه به محیطی که در آن وارد می شود شکل بگیرد.به زبان دیگر کودکان با مجموعه ای از ژن ها متولد می شوند ولی این ژن ها باید توسط تجربیات و رفتارهای اولیه فعال شوند.این دانشمند باور دارد که مهم ترین مداخله یا رفتار موثر بر مغز کودک ، رفتار مراقب اولیه –یعنی مادر است .اولین رابطه کودک ، رابطه ای که با مادر دارد، به عنوان مدل عمل می کند و قابلیت های فردی کودک را برای وارد شدن به دیگر روابط  احساسی شکل می دهد.ماه های اول زندگی نوزاد که دوره حیاتی نامیده می شود زمانیست که وقایع در سیستم عصبی کودک ثبت می شوند.
در آغوش گرفتن و بوسیدن در این دوره زمانی حساس باعث رشد نورون ها و وصل کامل به  نورون ها ی دیگرمی شود.دکتر آرتور ژانوودر کتاب بیولوژی عشق می گوید:" شما می توانید  مغز کودک را ببوسید تا کامل شود."

هورمون ها ، زبان عشق

در کتاب زیبای ، علم عشق ، میشل اودنت توضیح می دهد که چگونه اکسیتوسین ، هورمونی که غده هیپوفیز آزاد می سازد ، رها سازی رابط های  شیمیای قلب را تحریک می کند .اکسی توکسین ،  هنگام تولد برای تحریک انقباضات ضروریست ،  در دوران شیردهی رفلکس ترشح شیر را تحریک می کند و در دیگر رفتارهای عاشقانه هم نقش دارد.ادنت می گوید : در هر چیزی که ما شکلی از عشق را می بینیم ، اکسی توکسین نقش دارد.در جریان نزدیکی والدین نیز اکسی توکسین آزاد می شود .یک مطالعه بیان می کند حتی در عمل ساده غذا خوردن با دیگران ( غذا را با دیگران قسمت کردن ) هورمون عشق ما افزایش می یابد.
اکسی توکسین  نوع دوستانه  ، بخشی از تعادل هورمونی پیچیده است .ترشح ناگهانی اکسی توکسین میل و رغبت به عشق ورزیدن را تولید می کند که با توجه به حضور هورمون های دیگر جهت می یابد.به همین دلیل است که ما انواع مختلفی از عشق داریم .برای مثال همراه با سطح بالایی از هورمون پرولاکتین ، هورمون معروف مادری ، جهت عشق به سمت کودکان  سوق می یابد. در حالی که اکسی توکسن هورمون نوع دوستانه و پرولاکتین هورمون مادریست ، اندورفین نشان گر سیستم پاداش ماست .ادنت می گوید : هر وقت که ما پستاندارن کاری انجام می دهیم که برای حفظ هم نوعانمان مفید است با ترشح هورمون اندورفین پاداش می بینیم .
در طول تولد، سطح اندورفین جنین نیز افزایش می یابد به همین دلیل درلحظات بعد از تولد هم مادر و هم نوزاد تحت تاثیر این مخدر و تسکین دهنده هستند.نقش این هورمون تشویق وابستگی  است .همان چیزی که باعث ارتباط جدایی ناپذیر بین کودک و مادر است .در مواقعی که این رابطه وجود ندارد، نقایصی در هورمون های منلسب دیده می شود که می تواند کودک را در معرض استفاده از مواد مخدر قرار دهد.مغز انسان از زمان اولین پستاندارن نمو کرده است اولین قسمت مغز ما که بیشتر از وراثتش رشد کرده سیستم لیمبیک می باشد (جایگاه احساس .)این بخش از مغز است که اجازه می دهد مادر و کودکش به هم وابسته شوند.مادر و کودک برای تجربه با هم بودن خیلی محکم بهم چسبیده اند .عادت ها ی شیردادن ، در کنار هم خوابیدن و نگهداری از کودک در بسیاری از جوامع توسط بسیاری از مادران اجرا می شود .و این عادتها دو جزء ضروری برای ارتباط کامل بین مادر و کودک را تسهیل می کند : دو جزء نزدیکی ( مجاورت ) و لمس 

مجاورت ، بین پستانداران ، طبیعت عشق و نزدیکی قلب به قلب است .

دلایل نیاز مداوم نوزاد به مجاورت نزدیک مراقبش بسیار واضح است .زیرا آنها در اداره و کنترل خود بسیار ناتوانند.ارتباط بین مادر و کودک تنها به خاطر مغز نیست بلکه کار قلب است . در سال 1992 جوزف شیلتون پیرس نویسنده کتاب" پایان سیر تکامل "نقش دو گانه یاخته قلب را توصیف می کند.او می گوید قلب تنها برای پمپ کردن منظم قلب منقبض و منبسط نمی شودبلکه با دیگر سلول هل هم در ارتباط است .اگر شما سلولی را از قلب جدا کنید آن را زنده نگه دارید و زیر میکروسکوپ بررسی کنید ، خواهید دید که سلول هماهنگی خود را از دست داده و شروع به نابودی می کند.اما اگر دو سلول را کنار هم بگذارید ، خواهید دید که سلول ها با هم سنکرون شده و شروع به تپش می کنند.شاید به این دلیل است که بیشتر مادران کودکانشان را نزدیک سینه چپ خود می خوابانند تا آن مجاورت را حفظ کنند.قلب هورمونی به نام ANF تولید می کند که تمام سیستم های اصلی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.تمام شواهد حاکی از این است که قلب مادر قلب کودک را تحریک می کند و دیالوگ بین مغز-ذهن و قلب را فعال می کند .پیرس اعتقاد دارد این ارتباط هوش و زیرکی مادر را نیز فعال می کند . با نزدیک کردن کودک به سینه چپ و ارتباط با قلب ،بزرگترین مانع هوش مادر فعال می شود .در این فعالیت زیبا سیستم نوزاد نیز فعال می شود .به کمک این مجاورت هوش جدیدی نیز در مادر فعال می شود تا مادر بتواند از نوزادش مراقبت کرده و به نیازهای او پاسخ دهد.این یک برنامه و پلان زیرکانه است .و دلیل خوبی برای زایمان طبیعی است .اگر طبیعت قرار است به ما در ایفای نقشمان به عنوان مادر کمک کند ما چرا هشیار نباشیم  و از این فرصت استفاده نکنیم .

لمس

تحقیقات نشان می دهد که تماس برای انسان ضروریست و کمبود تماس نه تنها به افراد بلکه به کل جامعه صدمه می زند.تماس و عشق انسانی برای سلامت بشر ضروریست .کمبود تحریک و تماس اولیه در کودک باعث آزاد سازی  هورمون استرس ، کورتیزول ، می شود و این هورمون فضای مغز را سمی کرده ، باعث صدمه دیدن ساختارهای مغز می شود.محرومیت های احساسی باعث  رفتارهای غیر عادی از قبیل افسردگی ، خشم و دیگر مشکلات می شود.سالیان سال آغوش مادرمحل خواب ، آسایش ، بازی ، حتی غذا خودن نوزادان در سال اول زندگی و یا سالهای بعدی بوده است .و هنوز هم در بسیاری از جوامع اینگونه است .
برای کودکان تماس مساوی با عشق است و عشق کامل مغز سالم را پرورش می دهد.در طول دوران رشد حساس کودک که بعد از تولد شروع می شود مغز رشد سریعی از ارتباطهای عصبی را آغاز می کند .و در این دوران یکی از حیاتی ترین چیز ها تماس است .به نظر می رسد تمام پستانداران مادر به طور غریزی از این مسئله آگاهند.

شیر دادن : عشق مایع 

شیر دهی هم تغذیه و هم نزدیکی را برای کودک به ارمغان می آورد.و حیایتی ترین روش برای شکل دهی به مغز کودک است .تحقیقات نشان می دهد که شیر مادر بهترین غذای مغز است و برای رشد طبیعی مغز بخصوص مراحلی که با افسردگی ، خشونت و رفتارهای جنسی و اجتماعی  در ارتباطند، لازم است .
شیر مادر ، مایع زندگی ، حاوی اسیدهای چرب ، لاکتوز ، آب و آمینو اسیدهای لازم برای سیستم گوارش ، رشد مغز و رشد کودک  می باشد.شیر مادر همچنین حاوی بسیاری از ایمنی هایی است که کودک به دلیل کامل نشدن سیستم ایمنی به آنها نیاز دارد.
ادامه دارد .....
منبع : مجله  mother 2 mother