تغذیه با شیر مادر

بعد از تولد سریع ترین مرحله رشد ، دوران شیرخواری است . مهم ترین نشانه سلامت کودک رشد و تکامل مطلوب او است .و بهترین راه برای تخمین کفایت شیر مادر و مناسب بودن تغذیه شیر خوار ، استفاده از کارت پایش رشد است .

شیر مادر بهترین غذا برای شیرخوار  ( قسمت اول )

ترکیب شیر مادر منطبق بر نیازهای بدن شیرخوار بوده وسالم ترین ماده غذاییست بدون هیچ ماده افزودنی و نگه دارنده ای ، بدون ذره ای سم و مواد مضر مناسب ترین منبع برای رشد کودک است .  شیر مادر با ارزش ترین هدیه ایست که یک مادر می تواند در طول عمر خویش به فرزندش عطا کند . 
مزایای شیر مادر را می توان از چند جنبه مورد مطالعه قرار داد .

مزایای مربوط به کودک 

• شیر مادر از لحظه تولد تا پایان 6 ماهگی می تواند به تنهایی تمام نیازهای رشد کودک را تامین کند .حتی در چند روز اول که جریان عادی شیر برقرار نیست ، همان مقدار شیر برای کودک کافیست و توجه داشته باشید که مکیدن های مکرر پستان توسط نوزاد در افزایش شیر موثر است .
• آغوز یا شیر روزهای اول زرد رنگ و غلیظ و بسیار مغذی و و حاوی مواد مفید و ارزنده ایست و به منزله اولین و مهم ترین ایمن سازی برای حفاظت کودک در برابر عفونت هاست .
• سلول های زنده و عوامل مختلف ضد میکروبی شیر مادر ( که با غلظت بیشتر در آغوز وجود دارند ) می توانند باکتری ها ، ویروس ها و انگل ها را ازبین ببرند و احتمال ابتلای نوزاد به بسیاری از عفونت ها را کاهش دهند . حتی در صورت ابتلا احتمال مرگ و میر ناشی از بیماری در کودکان تغذیه شده با شیر مادر کمتر است .
• میزان ابتلا به آسم ، اگزما و انواع آلرژی در این شیر خواران کمتر است .
• در شیرخوارن تغذیه شده با شیر مادر به علت متابولیسم بهتر کلسترول ، مشکل افزایش کلسترول در بزرگسالی و احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی کمتر است .
• چربی و پروتئین شیر مادر بهتر از دیگر انواع شیرها هضم می شود در نتیجه دردهای قولنجی ، جمع شدن گاز ، استفراغ و حساسیت نسبت به پروتئین در این شیر خواران کمتر است .
• با گذشت زمان ترکیب شیر مادر متناسب با نیاز رشدی کودک تغییر می کند .چربی شیر مادر در شروع هر بار شیر دهی کمتر است و میزان آن به تدریج افزایش می یابد . این تغییرات به وزن گیری و سیر نگه داشتن کودک کمک می کند . ( خیلی مهم است که نوزاد هنگام شیر خوردن تمام سینه را تخلیه تا چربی را هم به اندازه کافی دریافت کند .)
• به سبب وجود این چربی و سیر شدن نوزاد ، معمولا کودکان تغذیه شده با شیر مادر چاق نمی شوند .چاقی با شیرهای دیگر زمینه ساز بیماری های قلبی عروقی در بزرگسالیست .
• و البته به دلیل وجود آب کافی در شیر مادرتا پایان 6 ماهگی نیاز ی به دادن آب و آب قند حتی در جاهای خیلی گرم نیست .در روزهای گرم یا مناطق گرم می توان دفعات شیر دهی را زیاد کرد .
• با مکیدن مکرر نه تنها کودک احساس سیری می کند بلکه غریزه مکش او نیز ارضا می شود .در حالیکه با خوردن شیشه شیر فقط معده او سیر می شود .
• هضم شیر مادر بسیار آسان است و در نتیجه در روزهای بیماری کودک هم گزینه خوبی برای تغذیه او محسوب می شود و کودک اشتهای خود را برای خوردن آن را از دست نمی دهد .
• شیرمادر به تنهایی تا یک سوم انرژی و مواد مغذی مورد نیاز کودک را در سال دوم زندگی تامین می کند پس بهتر است به شیر دادن تا پایان سال دوم ادامه داد .
• شیر مادر بسیار سالم و پاکیزه است .از دمای مناسبی برخوردار است .همه جا با شماست و میزان سدیم و پروتئین آن به اندازه ایست که به کلیه های تکامل نیافته نوزاد آسیب نمی زند .
• جذب آهن  وکلسیم شیر مادردر مقایسه با شیر مصنوعی به مراتب بهتر است .
• اسهال و سوختگی ناحیه تناسلی در این نوزادان کمتر دیده می شود .
• بیماری و بستری شدن در بیمارستان در این شیر خواران بسیار کمتر است .
• تماس پوستی مادر و نوزاد در گرم نگه داشتن و رشد کودک هم تاثیر دارد .به خصوص درنوزادان نارس 
• به نوزادان نارس و کم وزنی که قادر به مکیدن نیستند باید به قطره چکان و یا لوله معده شیر دوشیده شده مادر را خوراند .
• بهره هوشی شیرخوارانی که باشیر مادر تغذیه می شوند بالاتر از دیگر شیرخواران است .

و در نهایت تغذیه با شیر مادر رابطه عاطفی بین مادر و فرزند را افزایش می دهد و و توجه مادر به کودک هنگام  شیر دادن  اثر مطلوبی بر رشد روانی و عاطفی شیرخوار دارد تا جاییکه این کودکان در سنین بلوغ نیز از امنیت روانی بیشتری برخوردارند .

برگرفته از انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر 
ویرایش و بازنویسی  : دست سبز 
a